In memoriam Toots Thielemans

Muziek | Op 22 augustus overleed jazzmuzikant en componist Toots Thielemans. Hij werd 94. De grootste Belgische jazzmuzikant aller tijden hing in 2014 zijn mondharmonica definitief aan de haak, na een carrière van meer dan 70 jaar. De jazzlegende werd in 2001 door koning Albert II tot baron verheven.

Door Pickx

Deel dit nieuws

Op 22 augustus overleed jazzmuzikant en componist Toots Thielemans. Hij werd 94. De grootste Belgische jazzmuzikant aller tijden hing in 2014 zijn mondharmonica definitief aan de haak, na een carrière van meer dan 70 jaar. De jazzlegende werd in 2001 door koning Albert II tot baron verheven.

Jong talent

Toots Thielemans werd als Jean Baptiste Frédéric Isidor Thielemans geboren op 29 april 1922 in de Brusselse volkswijk Marollen. Hij speelde al vanaf zijn derde jaar accordeon. In de jaren 30 begon hij mondharmonica te spelen om zijn longen te trainen omdat hij last had van astma. Tijdens de Duitse bezetting raakte Thielemans in de ban van de jazz. De Belgische jazzgitarist Django Reinhardt was zijn eerste grote voorbeeld. Onder zijn invloed schakelde 'de ket' over naar de gitaar.

Toots

Jean Baptiste kun je bezwaarlijk een 'swingende' naam noemen voor een jazzmuzikant. Zijn artiestennaam Toots is een verwijzing naar de muzikanten Toots Mondello en Toots Caramata.

Internationale doorbraak

Na de oorlog vertrok hij op Europese tournee met Benny Goodman. De internationale doorbraak kwam er in 1950. In 1951 maakte hij als gitarist deel uit van de begeleidingsband van de Belgische zanger Bobbejaan Schoepen. Maar het duurde nog tot de jaren 80 voor hij ook bij ons de erkenning kreeg die hij verdiende.

Samenwerking met de grootste jazziconen

In 1952 emigreerde Toots Thielemans naar de Verenigde Staten, waar hij in de band van Charlie Parker en het kwintet van George Shearing speelde. Hij heeft er vervolgens samengewerkt met de allergrootse namen in de jazzwereld, waaronder Charlie Parker, Herbie Hancock, Peggy Lee, Ella Fitzgerald, Quincy Jones, Bill Evans, Jaco Pastorius, Elis Regina, Pat Metheny en popmuzikanten als Billy Joel en Paul Simon.

Vlamerikaan

Toots kreeg in de VS eindelijk de aandacht die hij in België niet kon krijgen. Dat zou in 1957 meespelen bij zijn beslissing om de Amerikaanse nationaliteit aan te nemen. In 1964 kocht hij een huis in Amerika en vanaf dan woonde hij daar ook het grootste deel van de tijd. Toch is Toots zichzelf altijd een Brusselaar blijven voelen, een ketje uit de Marollen.

Nieuwe klank

Thielemans introduceerde een geheel nieuwe klank in de jazzscène door unisono de melodie te fluiten en gitaar te spelen, een virtuoze techniek die hij ook op de soundtrack van de filmklassieker Turks Fruit toepaste. Nog een voorbeeld daarvan is het in 1962 gecomponeerde 'Bluesette'. Het nummer werd een wereldhit en Toots noemde het soms al lachend zijn pensioenfonds.

Mondharmonica

Toch werd hij vooral bekend door het bespelen van zijn lievelingsinstrument: de mondharmonica. Hij zorgde ervoor dat het instrument een vaste plaats kreeg binnen de jazzwereld. De grootste verdienste van Toots Thielemans is wellicht dat hij met zijn mondharmonica een groot publiek warm kon maken voor alle muziek die hij speelde, jazz en andere. Toots had daar zelf een verklaring voor: "Er moet iets in die klank zitten dat de mensen rechtstreeks in het hart raakt."

Filmmuziek

Toots componeerde ook heel wat filmmuziek, o.a. voor 'Midnight Cowboy', 'The Getaway', 'Sugarland Express', 'Cinderella Liberty', 'Turks Fruit' en 'Jean de Florette' en de kenwijsjes van 'Sesamstraat', 'Witse' en 'Baantjer'.

Titels en onderscheidingen

In 1997 werd Toots Thielemans benoemd tot Commandeur in de Orde van Leopold II, ondanks zijn Amerikaanse nationaliteit. Vier jaar later ontving hij de titel van baron en werd hij doctor honoris causa aan de twee vrije universiteiten van Brussel (ULB en VUB). Nog in datzelfde jaar werd hij op het North Sea jazzfestival in Den Haag onderscheiden met een Edison Jazz Award voor zijn hele carrière. In de VS werd hij in 2008 zelfs benoemd tot Jazz Master door de National Endowment for the Arts, de hoogste onderscheiding die een jazzmuzikant in Amerika kan krijgen.

Kijk wat je leuk vindt, waar en wanneer je wilt.

Ontdek Pickx Inloggen

Top

Top