Genen of opvoeding: hoe bepaal jij de toekomst van je kinderen?

Nieuws | In welke mate bepaal je mee de toekomst van je kinderen? Zijn het je genen die de grootste invloed hebben? Of maakt jouw geweldige opvoeding dan toch het verschil? Britse wetenschappers toonden de laatste jaren aan dat erfelijkheid een grotere invloed heeft op onze persoonlijkheid dan opvoeding. Nochtans dachten psychologen het tegenovergestelde. Uit een onderzoek van de Universiteit van Edinburgh in Schotland in 2012 bleken genen vooral een grote invloed te hebben op het gevoel van eigenwaarde en zijn ze v

Door

Gepubliceerd op 15.03.18

4min

In welke mate bepaal je mee de toekomst van je kinderen? Zijn het je genen die de grootste invloed hebben? Of maakt jouw geweldige opvoeding dan toch het verschil? Britse wetenschappers toonden de laatste jaren aan dat erfelijkheid een grotere invloed heeft op onze persoonlijkheid dan opvoeding. Nochtans dachten psychologen het tegenovergestelde. Uit een onderzoek van de Universiteit van Edinburgh in Schotland in 2012 bleken genen vooral een grote invloed te hebben op het gevoel van eigenwaarde en zijn ze vooral bepalend voor de zelfbeheersing.

Snoepen zit in de familie?

Over gewicht is al veel gezegd. Is overgewicht nu iets puur erfelijks of telt wat je kinderen in hun mond stoppen? Het al dan niet ontwikkelen van overgewicht is voor een deel erfelijk bepaald. Al zijn onderzoekers het niet helemaal eens over in welke mate dat gen nu je gewicht bepaalt. Uit studies blijkt wel dat als er in een gezin één van beide ouders obesitas heeft, je kind een kans van ongeveer 3 op 10 heeft op overgewicht. Als beide ouders obesitas hebben, is er een kans van ongeveer 7 op 10. Zijn jullie allebei behoorlijk stevig? Dan is de kans groot dat je kind later ook niet meteen mager zal zijn. Maar dat komt niet enkel door de genen, de eetgewoontes die je zoon of dochter heeft meegekregen zijn van uiterst belang bij het ontstaan van overgewicht.

Onbezonnen of stressy jeugd

Heb je een belabberde jeugd gehad? Dan beland je later vast in een depressie! Klinkt aannemelijk, maar volgens onderzoekers van het Universitair Medisch Centrum in Groningen is het tegendeel waar. Mensen die een onbekommerde jeugd hebben gehad, lopen net op latere leeftijd een groter risico om na stress een depressie te krijgen. Omgekeerd geldt hetzelfde: een weinig gelukkige jeugd kan de kans juist verkleinen dat iemand na stress in een depressie belandt. Weinig stress in de kindertijd vergroot de kans om depressief te worden als je op oudere leeftijd wel veel stress voor de kiezen krijgt. Het lijkt er op dat mensen die op jonge leeftijd met stress te maken kregen van jongs af aan geprogrammeerd zijn om met stress om te kunnen gaan. Conclusie: het is nooit goed. Of altijd!

Zie je het lief van je dochter niet zitten?

Vind je het lief van je dochter maar niks? Wees gerust, het is niet jouw schuld dat je deze pummel niet kan uitstaan. Een studie die werd gepubliceerd in het wetenschappelijk blad Evolution and Human Behaviour toont aan dat dochters opzettelijk een bad boy als partner kiezen om zo geld van hun ouders af te troggelen. Uit een computermodel dat vele generaties bundelde bleek dat ouders hun erfenis ongelijk verdeelden, ze gaven hun dochters met minder ondersteunende partners meer, want hun kleinkinderen mochten niks tekortkomen. Kort door de bocht: dochters staan voor een dilemma! Als ze een relatie met de perfecte schoonzoon aangaan, dan krijgt hun eigen dochter minder financiële steun. Na verschillende generaties kozen de dochters steeds meer slechte partners, omdat ze wisten dat hun ouders hen dan meer (financieel) zouden helpen.

Invloed op gezondheid

De eerste levensjaren van je kind zijn het allerbelangrijkst. Tijdens deze jaren gebeuren er belangrijke fenomenen die de gezonde ontwikkeling in onze genen controleren. Maar uit onderzoek blijkt dat je als ouder meer invloed hebt op de gezondheid van je kinderen dan we denken. Een gezond dieet, liefhebbende ouders en een gepaste stimulatie kunnen genen uitschakelen die het risico op lichamelijke en mentale ziekten verhogen. Volgens onderzoeker Jeff Craig zouden deze resultaten ouders kunnen motiveren om dagelijks te investeren in een goede opvoeding. "Want we weten dat gezond opvoeden in de praktijk niet altijd even makkelijk is", weet Craig.

Geboren leiders?

Zal jouw kind een topambt beoefenen? Geboren leiders: ze bestaan in elk geval! Uit analyse van 4.000 DNA-monsters blijkt dat de aanwezigheid van een bepaald gen je kans op een leidinggevende functie met 25 procent verhoogt. Onderzoekers aan het Londense University College zeggen dat ongeveer de helft van de wereldbevolking het gen bezit. Al spelen ervaring en omgeving nog steeds een grotere rol in het strikken van topfuncties, benadrukt het team.

Dat heet dan gelukkig zijn

Vergeet geld, status, aanzien of een harmonieus gezinsleven. Uit onderzoek blijkt dat onze genen óók van invloed zijn op ons geluk. Uit een onderzoek van dokter Jan-Emmanuel De Neve blijken genen voor 33 procent te verklaren of iemand wel of niet tevreden is met zijn leven. Dat betekent niet dat genen bepalen hoe gelukkig je wordt. Het hangt er voor een groot deel van af of je levensloop aanleiding geeft om gelukkig te zijn. Welk geluksgen zou jij doorgeven?

Slim baasje

Grote kans dat je dochter of zoon ongeveer net zo slim is als jij. Ouders krijgen namelijk vaak kinderen die ongeveer even intelligent zijn als zijzelf. Is intelligentie dan erfelijk bepaald? Niet helemaal. Je genen spelen zeker een rol, maar er is meer. Misschien moedig je als ouder je kinderen aan om goed hun best te doen op school? Of speelt je dochter een muziekinstrument waardoor haar hersenen zich beter ontwikkelen? Omgevingsfactoren in combinatie met genen bepalen of jij al dan niet slimme kinderen op de wereld loslaat.

Slaap kindje slaap

Ligt je zoon nog steeds in zijn nest? De jongen treft geen schuld, zoek het bij jezelf! Het zit zo: niet iedereen heeft evenveel slaap nodig, en wetenschappers weten nu ook hoe dat komt: door gen ABCC9. Dat blijkt uit een Duitse studie bij 4.000 Europeanen. Een bepaalde variant van het gen zorgt ervoor dat je meer slaap nodig hebt dan anderen. Amper vier procent van de bevolking zou die variant geërfd hebben van zijn of haar ouders. De slaapkoppen rusten gemiddeld 24 minuten per dag langer dan zij die de variant niet hebben, en 18 minuten langer dan mensen die het slaapgen van slechts één van hun ouders erfden.

Positief opvoeden

Genen goed en wel. Op een leuke manier met je kinderen omgaan blijft van niet te onderschatten waarde. Rel over het avondeten. Ontploffing voor een speelgoedautootje waar broer of zus mee gaan lopen is. Zetten we onze kids in de hoek? Of blussen we nogmaals een brandje? Voor je het weet sta je als ouder de hele dag te dreigen of te mekkeren. Voor niemand leuk! Denk eens over positief opvoeden. Het leert je (opnieuw) meer genieten van je kids. Kinderen die positief opgevoed worden voelen zich prettiger. En jij geniet meer van het ouder zijn. Win-win!